EU faalt hopeloos bij opleiding politie Afghanistan

De EU moet meer Afghaanse politiemensen trainen. De EU moet zijn aandacht voor training en opleiding van Afghaanse politieagenten verveelvuldigen. Dat vindt de Nederlandse diplomaat Daan Everts.

Ondertussen is de Duitse generaal die deze missie zou leiden opgestapt, en kent de missie vanaf de start alleen maar ellende. Verder is niet alleen de politie corrupt, maar ook het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.

“We moeten alles proberen om de ontsporing van de islam,” zoals die er volgens Everts was in Afghanistan, te corrigeren. “Wij doen de vuile was voor de islam, zeg ik wel eens bij wijze van spreken.

We moeten Afghanistan behoeden voor een terugval naar een repressieve variant van de islam,” zegt Everts verder, die civiele NAVO-vertegenwoordiger in Kabul is.

Volgens Everts is het allemaal “te laat en te weinig”, dat zei hij woensdag tegen journalisten op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. Ook Nederland moet meer agenten bijdragen, zei Everts. Hij vindt militairen nodig, maar zeker ook politie.

Maar de enige die er verantwoordelijk voor is dat “het te laat en te weinig” zou zijn, dat is dan toch Everts en de NATO en de EU zelf.

De EU heeft sinds deze zomer een 160 man sterke politiemissie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Nederland levert tien mensen voor de opleiding. Vanaf het begin loopt het al fout met deze missie.

Everts vindt dat de Amerikanen veel meer aan het opleiden van politie doen dan de Europeanen. De Amerikanen liggen qua geld en mensen “een straatlengte voor”.

De politie in Afghanistan is vaak “corrupt, uitbuitend en repressief,” zegt Everts. “De urgentie van een goede politiemacht en het belang daarvan voor de toekomst van Afghanistan, worden onvoldoende ingezien in de EU,” is de mening van Everts.

Volgens diplomaten is het hele Afghaanse ministerie van Binnenlandse zaken ook corrupt.

“We voeren geen klassieke oorlog in Afghanistan. Rechtshandhaving is cruciaal. De bevolking heeft nu geen enkel vertrouwen in de onbekwame, corrupte politie.”

Everts stelt dat als de EU-landen niet genoeg agenten hebben om naar opleidingsinstituten te sturen, ze dan maar agenten uit andere, bij voorkeur islamitische landen moeten financieren. “Als Nederlands blauw niet kan, laten we dan moslim-blauw sturen.”

Everts vergeet voor het gemak even hoe veel mensen in moslimlanden over de corruptie van de politie in veel van die landen denken.

In Kamp Holland, bij Tarin Kowt in Uruzgan, traint de Nederlandse marechaussee Afghaanse agenten samen met Dyncorp. Dyncorp is een bedrijf van Amerikaanse ex-militairen die contracten afsluit met overheden.

Ellende vanaf begin
De generaal die het commando voert over de missie van de Europese Unie om in Afghanistan agenten te trainen gaat ondertussen al na drie maanden terug naar Duitsland. Dit komt door wrijving tussen de EU, NATO en het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.

Diplomaten en veiligheidsexperts in Kabul zeggen dat Friedrich Eichele’s voortijdige vertrek, er wordt gezegd op eigen verzoek, een teken is van de enorme moeilijkheden om de kleine missie van 190 Europese instructeurs van de grond te krijgen, in een tijd dat de geallieerde troepen te maken krijgen met een enorme toename van gevechten met de Taliban, Al-Qaida en plaatselijke krijgsheren in het zuiden van Afghanistan.

Ze zeggen dat de missie onvoldoende middelen heeft, onvoldoende stafmedewerkers en slecht is voorbereid.

Ronja Kempin, een Afghanistan expert aan het Duitse Instituut voor Internationale Veiligheidsvraagstukken, zegt dat “de EU deze missie is binnengestormd om op te zetten. En dan is er een van de grootste problemen van alle problemen: de alomtegenwoordige corruptie binnen het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken,” waarmee Eichele direct moest samenwerken.

De EU nam in de zomer de politietraining over van Duitsland. Het idee was dat als de NATO-ISAF de controle over een regio had verkregen, de versgetrainde Afghaanse politie er heen zou gaan om de veiligheid te waarborgen zodat de ontwikkelingsorganisaties projecten konden uitvoeren.

Maar volgens diplomaten in Kabul gaat het al vanaf het begin mis met deze EU-missie. Tot nu toe hebben de landen pas de helft van het toegezegde personeel geleverd. De rest moet eind maart komen opdagen.

Ook de 70 beloofde pantserwagens, de computers en kantoorartikelen zijn nog niet in Kabul. Het totale toegezegde budget voor het eerste jaar van de missie is 43 miljoen euro.

De pantserwagens zijn er niet. Die zouden per stuk 110.000 euro kosten, maar dat bedrag is opgelopen naar 170.000 euro, omdat de veiligheidsvoorschriften ervoor zijn aangescherpt. Met dit soort problemen krijgt de nieuwe politiemacht ook te maken.

De politiemissie kreeg ook te maken met verschillen van mening binnen de EU en met de NATO. De speciale afgezant van de EU voor Afghanistan, francesc Vendrell, wilde politieke controle over de missie, maar Eichele was hier tegen.

Door de toenemende gevechten in verschillende provincie, wilde Eichele garanties van de NATO, dat er hulp gegeven zou worden als er politiemannen zouden worden aangevallen. In een interview vorige maand met de Herald Tribune zei Eichele dat er nog geen overeenstemming was bereikt met de NAVO. De overeenkomst werd tegengehouden door Turkije, een invloedrijk NATO-lid.

De NATO verklaarde dinsdag dat ze doorgaan de politie te steunen. NATO-Woordvoerder James Appathurai zei, dat hij zich niet voor kan stellen dat de NATO in de toekomst “minder beschikbaar zou stellen dan dezelfde steun aan de EU dan die nu wordt verleend aan andere organisaties, zoals de Verenigde Naties.